Θέμα 2 Στάδια προς την κατάκτηση της πολιτισμικής ικανότητας
Στάδια προς την κατάκτηση της πολιτισμικής ικανότητας
Cultural Competence Continuum
Πολιτισμική «Καταστροφή» à Πολιτισμική «Ανικανότητα» à Πολιτισμική «Τύφλωση» à Πολιτισμική Προ-ικανότητα à Πολιτισμική Ικανότητα à Πολιτισμική Επάρκεια
1.Πολιτισμική «καταστροφή»:
η απόρριψη της διαφορετικότητας και η προσπάθεια απομόνωσης, συστηματικής εξασθένισης, που μπορεί να φτάσει ακόμα και στη βαθμιαία εξάλειψη μιας ομάδας (πρόσφυγες, άτομα με αναπηρία κλπ.) ή ολόκληρης φυλής.
Παραδείγματα:
- μεροληψία/ υποκειμενικότητα στην εκπαιδευτική διαδικασία (λ.χ. παράλειψη σημαντικών κεφαλαίων στο μάθημα της Ιστορίας)
- «Αν δεν είχαμε στην ομάδα μας άτομα με αναπηρία, οι επιδόσεις μας θα ήταν καλύτερες», «Η εγκληματικότητα στην πόλη μας μπορεί να μειωθεί μόνο αν απαλλαγούμε από τους πρόσφυγες»
- Πολιτισμική «ανικανότητα»:
το αίσθημα πολιτισμικής ανωτερότητας και η προσπάθεια αποδυνάμωσης της κουλτούρας του άλλου.
Παραδείγματα:
- ρατσισμός/ στερεότυπα
- χαμηλές προσδοκίες από άτομα με διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο, π.χ. «Ήρθε πρόσφατα στην Ελλάδα και δε μιλάει σωστά ελληνικά, oπότε δεν πρέπει να περιμένουμε να τα πάει καλά στο σχολείο»
- σε εταιρικό επίπεδο, προσλήψεις με μη αντικειμενικά κριτήρια
Source: https://unsplash.com/
- Πολιτισμική «τύφλωση»:
- αδυναμία κατανόησης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε κουλτούρας με αποτέλεσμα να εξυπηρετούνται οι ανάγκες ορισμένων μόνο ομάδων της κοινωνίας
- αυστηρή ευθυγράμμιση με τις απόψεις, τις προοπτικές, το ήθος της κοινωνίας ή του πολιτισμού
- αφομοίωση
Παραδείγματα:
- «Το σχολείο δεν χρειάζεται να εστιάζει στην πολυπολιτισμική εκπαίδευση, δεν υπάρχει ποικιλομορφία»
- «Η διαφορετική εκπαιδευτική προσέγγιση ανάλογα με το πολιτισμικό υπόβαθρο του μαθητή είναι πολυτέλεια και δε χρειάζεται να εφαρμόζεται»
- Πολιτισμική προ-ικανότητα:
- αναγνώριση της ύπαρξης ορίων στις δεξιότητες του ατόμου ή στις πρακτικές ενός οργανισμού κατά την αλληλεπίδρασή τους με άλλες πολιτισμικές ομάδες
- ευαισθητοποίηση συστημάτων/ οργανισμών σχετικά με τα δυνατά τους σημεία και τους τομείς ανάπτυξης για να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά σε πολιτισμικά και γλωσσικά διαφορετικούς πληθυσμούς.
Παραδείγματα:
- ομαδική δουλειά με βάση το πολιτισμικό υπόβαθρο του καθενός
- Θα βάλω τα δυνατά μου, ώστε οι μαθητές με αναπηρία να νιώσουν μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας»
- «Προκειμένου να αυξήσουμε την αποδοτικότητά μας, πρέπει να καταμερίσουμε τις εργασίες ανάλογα με τα βιώματα και τις εμπειρίες των εργαζομένων»
Πολιτισμική ικανότητα:
- η ικανότητα του ατόμου να αλληλεπιδρά και να εργάζεται αποτελεσματικά με ανθρώπους από ποικίλα πολιτισμικά περιβάλλοντα,
- τα συστήματα και οι οργανισμοί που αποτελούν παραδείγματα ΠΙ αποδέχονται και σέβονται τις πολιτιστικές διαφορές.
Παραδείγματα:
- oεφαρμογή πολιτικών και διαδικασιών για πρόσληψη και διατήρηση ανθρώπινου δυναμικού με διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο,
- oαυτό-αξιολόγηση της ΠΙ τόσο σε προσωπικό όσο και σε εταιρικό επίπεδο.
- Πολιτισμική επάρκεια:
ο σεβασμός όλων των πολιτισμών, καθώς και η προσπάθεια επιτυχούς συνύπαρξης.
Παραδείγματα:
- διαφοροποίηση/ διαφορετική μέθοδος διδασκαλίας ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών/ τριών.
- αποδοχή της διαφορετικότητας και υιοθέτηση διαφορετικού τρόπου συμπεριφοράς.
